Test Campbella – hit czy kit?

Pewnie zastanawiacie się, czym jest ten tajemniczy test. Śpieszymy z odpowiedzią. Otóż, test Campbella to najpopularniejszy sposób zweryfikowania charakteru szczeniaka i jego predyspozycji psychicznych. Został stworzony przez Williama E. Campbella w 1975 roku.

Najlepiej przeprowadzać go w 7 tygodniu życia i koniecznie pod nieobecność hodowcy. Osoba, która przeprowadza badanie musi być obca dla psa, a w pomieszczeniu powinno być cicho, tak aby nic psiaka nie rozpraszało. Zwierzak poddawany jest pięciu testom i na podstawie jego reakcji wyciągane są wnioski. Ważne, aby osoba wykonująca test nie odzywała się do psa. 

Test ten najczęściej przeprowadzany jest w hodowlach. Hodowcy obserwują już od pierwszych dni zachowania szczeniaków, po to aby zobaczyć jakie cechy charakteru są u nich dominujące. Dzięki temu, łatwiej jest przyszłemu właścicielowi wybrać idealnego psa dla siebie. 

Jak wygląda test Campbella? Oto pięć psich testów. 

1. Ocena towarzyskości

Znajdujemy się ze szczeniakiem w spokojnym i cichym pomieszczeniu. Stawiamy go na podłodze i oddalamy na ok. 3 metry. Następnie przywołujemy psa cmokając i klaszcząc w dłonie.

1 – idzie od razu, wprost, skacze, podgryza

2 – idzie od razu, wprost, daje łapę

3 – idzie wprost, z podkulonym ogonem

4 – waha się, w końcu niepewnie podchodzi

5 – pozostaje w miejscu

2. Zdolność do podążania za człowiekiem

Oddalamy się od szczenięcia i obserwujemy czy w jakiś sposób za nami podąża. Im chętniej szczenię to robi, tym jest mniej niezależne.

1 – odważnie idzie do nogi, podgryza, łapie za nogawki

2 – idzie bez podgryzania

3 – podąża, ale z podkulonym ogonem

4 – idzie z wahaniem

5 – odchodzi w swoją stronę

3. Akceptacja dyskomfortu

Ten test pozwala sprawdzić,  na ile pies jest w stanie zaakceptować niekomfortową dla niego sytuację. Kładziemy szczenię na podłodze, na plecach, przytrzymujemy przez 30 sekund. Jak pies się zachowuje?

1 – broni się gwałtownie, gryzie

2 – broni się gwałtownie, ale nie gryzie

3 – broni się gwałtowanie, ale po chwili się uspokaja

4 – nie broni się, liże ręce

4. Akceptacja dominacji

Podczas tego testu zaobserwujemy reakcję psa na dominację człowieka. Głaszczemy leżące szczenię wzdłuż kręgosłupa, od czaszki do nasady ogona. Sytuacja obrazuje fakt akceptacji lub brak akceptacji naszej dominacji. 

1 – skacze, daje łapę, gryzie, warczy

2 – skacze, daje łapę

3 – zwija się, liże ręce

4 – przewraca się na plecy, liże ręce

5 – odchodzi i trzyma się z daleka

5. Reakcja na podniesienie

W trakcie tego testu obserwujemy, w jaki sposób szczeniak reaguje na podniesienie. Jest to kolejne zachowanie dominacyjne. Delikatnie podnosimy psa i trzymamy w górze przez ok. 30 sekund.

1 – broni się gwałtownie, gryzie, warczy

2 – broni się dość zdecydowanie, ale nie gryzie

3 – broni się, następnie uspokaja, liże ręce

4 – nie broni się, liże ręce

Następnym krokiem będzie interpretacja wyniku. Jak pewnie zauważyliście, w teście trzecim i piątym są tylko cztery możliwości wyboru. Wynika to z tego, że pies nie ma możliwości wykazania swojej niezależności. Przejdźmy do analizy wyników. 

Interpretacja wyników testu:

I. Typ dominatora, ze skłonnością do agresji

Jeżeli w większości przypadków pasowała ci odpowiedź numer 1, z badanego szczeniaka wyrośnie prawdopodobnie pies o silnym charakterze. Będzie dominujący i może mieć nawet skłonności do agresji. Takie psiaki potrzebują doświadczonego, stanowczego i bardzo konsekwentnego właściciela. Będzie on musiał odpowiednio je wyszkolić, aby ich dominujący charakter nie wymknął się spod kontroli. Psy o tak mocnych temperamentach nie sprawdzą się u rodzin z małymi dziećmi. Lepiej poradzą sobie, jako psy obronne lub psi stróże. 

II.  Typ dominujący

Jeśli większość zaznaczonych przez ciebie odpowiedzi to numer 2, szczeniak będzie łatwiejszy w wyszkoleniu niż psy z kategorii pierwszej. Podobnie jak one musi mieć właściciela, który jest stanowczy i bardzo konsekwentny. Jego charakter jest raczej dominujący, więc sprawdzi się lepiej u dorosłych osób lub starszych dzieci. Szczeniaki z tej kategorii mogą być w przyszłości psami obronnymi lub psimi stróżami. 

III. Typ zrównoważony

Jeśli większość odpowiedzi to numer 3, szczeniak ma szanse, aby w przyszłości mieć charakter niemal idealny. Charakter zrównoważony to typ najbardziej pożądany przez potencjalnych właścicieli. Takie psy są odważne i pewne siebie, ale nie mają skłonności do agresji ani tchórzliwości. Jeśli pies trafi w ręce dobrego właściciela, bez problemów powinien dostosować się do większości warunków. Sprawdzi się w rodzinach z dziećmi lub osób starszych. 

IV. Typ uległy

Większość odpowiedzi 4 oznacza psiaki o uległym charakterze. Takie szczeniaki potrzebują spokojnego i cierpliwego właściciela. Są często wycofane i nieufne. Szczeniaki nie są pewne siebie, co może objawiać się agresją spowodowaną lękiem. Są posłuszne i z łatwością wykonują polecenia. Podczas treningu należy pamiętać o tym, aby nie krzyczeć ani na pewno nie stosować kar fizycznych. Najlepszą techniką nauki takiego psa będzie metoda nagradzania. 

V. Typ niezależny

Jeśli większość odpowiedzi to 4 i 5, taki szczeniak będzie niezależny i wycofany. Nie są to psiaki pewne siebie i towarzyskie. Ich strachliwość może przejawiać się agresją, która wynika z lęków. Są nieprzewidywalne i ciężko jest domyślić się, czego tym razem się przestraszą. Właściciel musi być bardzo cierpliwy i powoli przeprowadzać proces socjalizacji, przyzwyczajając psa do otaczającego go świata. Pies o takim charakterze nie sprawdzi się w domu z małymi dziećmi. 

Wiarygodność testu często budzi wątpliwości

I słusznie. Zwróćmy uwagę na kilka aspektów, które sprawiają, że test Campbella staje się dla nas nie do końca skuteczny. Aby test był miarodajny, powinien być przeprowadzany wielokrotnie w różnych okolicznościach. Po pierwsze – wiele zależy od osoby, która testuje szczeniaka. Różnicę może robić nawet fakt, czy wykonuje go mężczyzna, kobieta czy osoba zestresowana.

Po drugie – pies, podobnie jak człowiek, kształtuje swoje zachowania na podstawie przeżyć i sytuacji, które spotykają go w trakcie całego życia. Dlaczego powinniśmy zakładać, że charakter szczeniaka nie zmieni się pod wpływem traumy, złego traktowania czy wręcz przeciwnie – ciepłego, wrażliwego właściciela? 

Aby wyniki testu był bardziej realistyczne, test powinien być przeprowadzany przez różne osoby, o innych porach dnia i w różnych okolicznościach. Na szczęście, w Polsce test Campbella nie jest traktowany, jako diagnoza psychologiczna. Natomiast w innych krajach jest to podstawa selekcji hodowlanej. 

Ciężko jest zatem stwierdzić, na ile test jest wiarygodny i czy faktycznie istnieje zależność pomiędzy zachowaniem szczeniaka, a charakterem już dorosłego psa. W naszym odczuciu ten test nie jest miarodajny. Oczywiście, możecie traktować go, jako pewną pomocną informację, ale radzimy nigdy nie traktować testu Campbella jako diagnozy psychologicznej psa.